Gizeh

Gizeh - De Grote Piramiden en de Sfinx van Gizeh
Het Gizeh-Plateau bevindt zich even ten westen van de stad Caïro in Egypte. Gizeh is de locatie van de beroemde Grote Piramiden en de Grote Sfinx van Gizeh. Al deze wonderen van de oudheid werden voltooid tijdens het Oude Rijk van Egypte, in de tweede helft van het 3e millennium voor Christus. Zij bestonden dus al toen Abraham naar Egypte trok om te ontsnappen aan een hongersnood.

Eens brak er in het land hongersnood uit. Abram trok naar Egypte om daar tijdelijk te gaan wonen, want de hongersnood was zeer zwaar. Toen hij op het punt stond Egypte binnen te trekken, zei hij tegen zijn vrouw Sarai: ‘Luister, ik weet heel goed dat jij een mooie vrouw bent. Als de Egyptenaren je zien, zullen ze denken: Dat is zijn vrouw, en dan zullen ze jou in leven laten, maar mij zullen ze doden. Zeg daarom dat je mijn zuster bent, dan kom ik er dankzij jou misschien goed vanaf en loopt mijn leven geen gevaar.’ Inderdaad was Abram nog maar nauwelijks in Egypte of de Egyptenaren zagen dat Sarai een bijzonder mooie vrouw was. Ook de officieren van de farao merkten haar op. Ze vertelden de farao zo enthousiast over haar dat hij de vrouw naar zijn paleis liet overbrengen. En vanwege haar werd Abram door de farao met geschenken overladen: hij kreeg schapen en geiten, runderen, ezels, slaven en slavinnen, ezelinnen en kamelen.
Maar de HEER trof de farao en zijn hof met zware plagen om wat er gebeurd was met Abrams vrouw Sarai. Toen ontbood de farao Abram. ‘Wat hebt u mij aangedaan!’ zei hij. ‘Waarom hebt u me niet verteld dat ze uw vrouw is? Waarom hebt u gezegd dat ze uw zuster is? Nu heb ik haar tot vrouw genomen. Hier is uw vrouw weer, neem haar mee en verdwijn!’ En op bevel van de farao werd Abram, met zijn vrouw en al zijn bezittingen, onder geleide het land uit gebracht. (Genesis 12:10-20).

Gizeh - Het bewijs voor bezoekende nomaden
In Beni Hassan, Ten zuiden van het Gizeh-Plateau, is een beroemde muurschildering behouden gebleven met daarop een tekst over een reis naar Egypte. De muurschildering dateert uit ongeveer 1870 voor Christus en is een afbeelding van 15 nomadische Semieten die Egypte binnentrekken, net zoals Abraham gedaan had en ruwweg in dezelfde tijdperiode. Hoewel de Grote Piramiden en de Sfinx niet vermeld worden in het verslag van Abrahams reis naar Egypte, of zelfs later toen Jozef en zijn familie zich in Egypte bevonden, is het waarschijnlijk dat zij deze wonderbaarlijke bouwwerken hebben gezien. Maar omdat Gizeh een necropolis is - een kerkhof - speelde deze locatie geen belangrijke rol in hun levens. Abraham bezocht de farao in zijn paleis, wat zich in zijn tijd in de stad Itjtawy bevond. Deze stad ligt vlak bij Lisht, een koninklijk kerkhof uit het Middenrijk ten zuiden van het Gizeh-Plateau. Het is mogelijk dat Abraham hier de farao ontmoet heeft en met eigen ogen de twee piramidecomplexen van Amenemhat I and Senoeseret I (die daar overigens nog steeds staan) aanschouwd heeft. Maar Abraham bleef er niet lang en keerde terug naar Kanaän, waar hij zijn zoon Isaak grootbracht.

Het is interessant dat er een oude Egyptische tekst bewaard is gebleven over een man met een leefstijl die vergelijkbaar is met die van Abraham. Deze tekst wordt "Het verhaal van Sinoehe" genoemd en werd in de tijd van Abraham geschreven, rond 1900 voor Christus. Het verhaal gaat over een Egyptische man die naar de Levant reist en het hoofd word van een nomadenstam die in tenten woont, zich steeds blijft verplaatsen, veeteelt bedrijft, een kleine groep gewapende mannen leidt en een aantal verschillende avonturen beleeft.

Gizeh - Verband met het Exodus-verslag
Er bestaat mogelijk een interessant verband tussen de Grote Sfinx op het Gizeh-Plateau en het Exodus-verslag; een inscriptie op de voorkant van de Sfinx, uitgevaardigd door Thoetmosis IV, vermeldt dat hij een goddelijke boodschap had ontvangen waarin hem het koningschap werd beloofd. De inscriptie beschrijft een droom die Thoetmosis IV had nadat hij bij de Grote Sfinx in slaap was gevallen. In zijn droom vertelde Harmakhis, de god van de Sfinx, hem dat hij farao zou worden, ook al had hij nooit verwacht dat hij heerser over Egypte zou worden. De inscriptie suggereert dat Thoetmosis IV, zoon van Amenhotep II, de troon niet van nature kon opeisen en dus een "goddelijke belofte" verzon om aanspraak te kunnen maken op de troon. Misschien was Thoetmosis IV niet de werkelijke natuurlijke erfgenaam, maar kon hij door de dood van zijn oudere broer, de eerstgeborene, de macht grijpen.

Onder de ruïnes van het Gizeh-Plateau bevindt zich ook de begraafplaats van koningin Khentkawes van de vierde Dynastie. Deze "begraafstad" stamt weliswaar uit een tijd vóór de komst van de Israëlieten naar Egypte, maar bevat drie typen woningen (landhuis, groot huis en klein huis) waarmee de Israëlieten bekend waren en soms zelf in woonden.

Gizeh - Memphis en verder
Even ten zuiden van het Gizeh-Plateau, aan de westelijke oever van de Nijl, bevindt zich de oude hoofdstad Memphis. Memphis was een van de oudste, grootste en belangrijkste steden van Egypte. De stad beslaat zo'n 460 hectaren en werd oorspronkelijk Ineb Hedj genoemd, wat "witte muren" betekent. De huidige naam van Memphis is afkomstig uit de Griekse transliteratie van de naam van de piramide van Pepi I, die Men-nefer werd genoemd, wat "bestendig en prachtig" betekent. Memphis was de eerste hoofdstad en was strategisch gelegen op het punt waar de Nijl begint uit te waaieren in zijn delta. In Memphis vinden we diverse tempels en paleizen, waaronder dat van de farao Merenpta uit het Nieuwe Rijk. Het is mogelijk dat Mozes tijdens zijn jaren in Egypte door de zalen van een vergelijkbaar paleis heeft gelopen.

Leer meer!